Lexicon D-F

D-F

D
DarTo give
Dâ caradar consideraçãopay attention to
Dâ cavacoofender-seto take offence
Dâ comêdar de comer ou dar comidato feed
Dâ comê gentefornecer comida; aceitar comensaisto supply food, accept orders for food
Dâ co faltadar pela notar a faltato notice the lack
Dâ co queixodar o último suspiroto expire
Dâ côr di sidar acordo de sito give news
Dâ côtisofrer um mau jeito, cãimbra, entorseto have a cramp, twist
Dâ fundopararto stop
Dâ vestíajudar a vestirto help dress
Dâ lembrançadar recordaçàµesto send regards to
Dâ mordecimaborrecer, enfadarto annoy
DachimVeja-se TachimSee Tachim
DaiaParteiraMidwife
DaiômEspátula grande de madeira, semelhante a um remo, que se utilizava na confecção de Alúa, goiabada, dodol, e outros doces macaensesLarge wooden spatula shaped like an oar, used for preparing Alúa, guava jam, dodol, and other Macanese jams
Daleenigmariddle1. Agredir. bater, sovar1. To attack, beat, smack
Pegâ dáledar uma sovato give a hiding
Pegâ vassôra-pena dále quiançabater na criança com edivadorto beat a child with a feather duster
2. Ingerir; tomar com gusto2. To imbibe; to enjoy imbibing
Dále vinhotomar vinhoto drink wine
Dále grogingerir bebidas alcoólicasto take alcohol
3. Arriscar no jogo3. To gamble
Nôs tâ vai dale dos mámvamos jogar um bocadinhowe're going to have a flutter
Dale dôs mám co inglêsdiz-se acerca de uma paternidade duvidosasaid when the father is unknown
Damostrâ1. Exibir. mostar1. To show
2. Demonstrar2. To demonstrate
Dangeroso1. Arriscado1. Risky
2. Perigoso2. Dangerous
Daretê1. Derreter. derreter-se1. To melt
2. Apaixonar-se2. To fall in love
Daretido1. Derretido1. Melted
2. Babado2. Slobbery
DedoDedoFinger, Toe
Dedo-cômpolegarthumb
DefronteAlma danadaDamned soul
Uví, defronte!Ouça, alma danada!listen, dammit!
Dengue-dengue,dingo-dingoFroixo, bambo, pouco seguroFloppy, slack, not secure
Porta dingo-dingoporta pouco seguraflimsy door
DenteDente, dentesTooth, teeth
Gossô dentelavar os dentesto brush one's teeth
Dente ricusâos dentes recusam-se (a mastigar). Diz-se daquilo que é dificil de roermy teeth can't take (chew) it. As tough as leather
DerdezidoDe propósito, intencionalmenteIntentionally
lou derdezido vem olâ vôsvenho ver-te propositadamenteI've come to see you on purpose
DespiquePorfia, discussãoQuarrel, argument
DessâDeixarTo leave
Dessa iou olâdeixa-me verlet me see
Nê-bôm dessâ véla cainão deixes cair a velhadon't let the old lady fall
Dessâ vai-ia!deixa-lá!, não fazer casolet it be!, ignore it!
Destung'aEste ou estaThis or that
Destung'a manêradesta maneirathat way
Deusaalembrâ VejaSee Diosalembra
DevoçámDevoçãoDevotion
DiDe. Designa relaçàµes semânticas entre dois elementos: posse, origem e lugar, entre outros, e é comum em expressàµes adverbiais com interjeiçàµes.Of. Indicates the semantic relation between two elements: such as possession, origin, place, commonly used with interjections
Ui di bôm!muito bomVery good
Êle pôssa di grándi!Êle é muito grande!He is very big!
Ai! Êle bem di capaz!Ele é muito inteligente!He is really clever!
diabo1. diabo1. Devil
diabo dâ capa, diabo dâ campenhaSe o diabo te der uma capa, dar-te -á também uma campainha, isto é, o criminoso deixará sempre uma pista que o incriminaráIf the devil gives you a cloak, he will also give you a bell, in other words a criminal will always leave clues behind.
diabo-soltoEndiabradoBedevilled
2. Espírito, fantasma, alma doutro mundo2. Spirit, ghost, soul from the afterworld
3. Prato típico macaense preparado com o resto de outros pratos, muito rico e condimentado com vários tempêros, como a mostarda chinesa3. Typical Macanese dish prepared with leftovers flavoured with various condiments such as Chinese mustard
diabo-cacinha1. Maldoso1. Evil
2. provocador2. Provocative
Dicotado1. Decotado1. Low cut (garment)
2. Que usa decote2. Low cut
Nhônha dicotadomulher que usa decotewoman who wears revealing clothes
Di-fróntDiante, à  frenteAhead, in front
DiosDeusGod
Dios dâ graçaDeus te dê graças, Deus seja contigo ou convoscoGod be with you
Dios sabeDeus sabeGod knows
Dios haja(referindo-se a pessoa falecida) que Deus haja, que Deus tenha(used of one who has died) with God
Diosalembrâ, deusalembrâ

FalecidoDeceased
DiosajaQue Deus haja, que Deus tenha. Pessoa querida falecida.With God; used of deceased relative or close friend
Iou-sa diosajameu falecido marido ou minha falecida mulherMy deceased husband/wife
Diospiro di águaGénero de diospiro, Dyospirus Kaki, com aspecto de um tomate de cor vermelha-amarelada e popa dura. Veja-se figo cáquiPersimmon (Dyospirus Kaki), reddish-orange fruit shaped like a tomato, with hard flesh. See figo cáqui
DisbocadoQue usa lingagem obscenaPerson who uses obscene language
Discarado1. Sem face, sem honra1. Shamed, without honour
Ai, iou qui discarado, azinha iscondê, non quêro olâ!fiquei tão envergonhado que depressa me escondi e não quis mais ver!I was so ashamed that I hid and could not bear to look any more!
2. Descarado, sem vergonha2. Shameless
DiscarsoDescalçoBarefoot
DiscompôDar descompostura, ralharTo give a telling off
Disintôm1DesafinadoOut of tune
Disintôm2Cantar desafinadoTo sing off key
Dismanchâ1. Abortar, fazer aborto1. To abort
2. Desmanchar; demolir2. To dismantle, demolish
China tâ dismanchâ baracaos chineses estão a demolir o andaimeThe Chinese are taking down the scaffolding
Casa dismanchadocasa demolidaDemolished house
Ung'a dismancho trás di ôtroaborto atrás de abortoA series of abortions
Dismancho11. Aborto1. Abortion
2. Empecilho2. Hindrance
Êle sâm ung'a dismancho-prazerele é um desmancho-prazeresHe is a killjoy
DisparecêDesaparecerTo disappear
Vosôtro disparecê qui cedovocês desapareceram muito cedoYou disappeared early on
Divera1. Deveras1. Really
Maria divera bunitaMaria é diveras bonita.Maria is really pretty
2. Verdade2. Truth
Sâm diveraé verdadeIt's the truth
DivinhâAdivinharTo guess
Divinhaçám1. Adivinhação1. Prophecy
2. Adivinha, jogo de adivinhas2. Riddle
Dizaforado1. Atrevido1. Daring
2. Grosseiro2. Crude
DizafôroAtrevimento, abusoDaring, abuse
Qui dizaforo!que atrevimento!How dare he!
Seléa dizaforosemelhante abusoSimilar abuse
DizavegonhadoQue não tem vegonhaShameless, blatant
Acung'a dizavegonhadoaquele descaradoThat shameless person
DizémbroDezembroDecember
DizencantâDescobrir, encontrarTo reveal, to find
Undi já vai dizencantâ estung'a chapeuonde foi que descobriu ese chapeu?Where did you find that hat?
Quelê-môdo já dizencantâ noiva assí chistosacomo encontrou noiva tão simpática?How did you find such a lovely bride?
Dizengonçado1. Desengonçado1. Clumsy
2. Desastrado2. Accident-prone
DizuvidoDesobedienteDisobedient
, dolEspécie de touca de tecido preto, com que as velhas se cobrem, para irem à  igrejaBlack veil worn by elderly women when attending church
Nôs véla-véla têm-qui cubrí dol pa vai greza.nós, as velhas, temos de pôr o dol na cabeça para irmos à  igreja.We old ladies have to cover our heads with a veil when we go to church.
DóciDoceSweet
Dóci camaléngaDoce de abóboraPumpkin jam
Dóci-dóciadocicadosweetened
Dóci vestidoConjunto de guloseimas variadas, enfeitadas, oferecidas aos convidados a um casamento ou baptizadoSelection of decorated sweets given to the guests at a christening or wedding
Dôdo, dodaDoidoCrazy
DodolDoce feito à  base de perada (marmelada de pera), com o acéscimo de pinhão, jagra, coco, amêndoa, manteia, banha e farinha de arroz gomosoDessert made with pear jam, pine nuts, brown sugar, coconut, almonds, butter, lard and glutinous rice
Dói / Dói1. Doer1. To hurt
2. Dor2. Ache
Dôi bocador a bocatoothache
Dôi únde?onde lhe dói?Where does it hurt?
Dôi cabeçadoer a cabeçaheadache
Dôi barigadoer a barrigastomach ache
Dôi uvidodoer os ouvidosearache
DôsDois ou duasTwo
Isquevê dôs regra pa iouescreva-me duas linhasdrop me a couple of lines
DozeladoenigmariddleAjoelhado (See Ajuelado ) Kneeling (See Ajuelado)
DrentoDentroWithin, inside
DrêtoDireito, justoRight
Sâm drêtoé justo, acertadoit's fair
Bem di drêtomuito acertadoVery accurate
DurmíDormirTo sleep
DurmidoEstar a dormirTo be sleeping
Já ficâ durmidoadormeceuHe fell asleep
E
ÉguEguaMare
Elâ1. Puxar1. To pull
2. Arrastar2. To drag
Elâ na rabicho di quiadapuxar pela trança da criadato pull on the plait of a servant
Elâ vem cimadrag upstairs
ÊleEle, elaHe, she
Êle-saVeja-se Êle-suaSee Êle-sua
Êle-sua, êle-saSeu, sua. Veja-se SaHis, hers. See Sa
Êle-sa mulierhis wife
Êle-sa amigahis or her friend
Emâenigmariddle1. Comer com avidez, comer em demasia, comer como glutão1. To eat like a glutton, stuff oneself
2. Comer gulosices2. To eat sweetmeats
EmadoComitão, gulosoGlutton, sweet tooth
EmbarcaçamNome genérico do barco hinês de pesca ou transporte, antigamente à  vela e modernamente a motorGeneric word for a Chinese fishing or boat, formerly with sails and nowadays with an engine
Embrulâ1. Empacotar1. To pack
2. Embrulhar2. To wrap
empadaVeja-se ImpadaPie filled with fish, olives and boiled eggs, eaten at Christmas time. See Impada
Querê empada? Unchinho empada sabroso.Would you like a little of this empada? It is delicious.
EmpatucâArregalar, esbugalharTo open one's eyes wide, goggle
Ólo empatucadoolhos esbugalhados, arregaladospop-eyed
Qui tem goita, pôde tem ôlo empatucadoquem tem doença da glândula tiróide, os seus olhos podem ficar arregaladospeople with goitre may develop puffy eyes
Empê, impêFicar em péTo stand
Empido, impidoDe pé, em péOn your feet
embigo pegadoamigos inseparáveisinseparable friends (literally, glued navels)
EmpoladoSalienteProtruding
Encapelâ1. Cobrir-se com capa1. To wrap oneself in a cape
2. Agasalhar2. To wrap up
Jâ encapelâ qui tánto rópacobriu-se com muita roupahe dressed warmly
Êncha, enchónaDeselegante, que tem mau gostoImpolite, tasteless
Ela qui encha! Usâ rópa cumprido pindurado!ela tem muito mau gosto! Usou uma roupa tão desajustada.She has such bad taste! Her clothes were so ill-fitting
EnchêVeja-se InchiSee Inchi
EnchidoVeja-se InchidoSee Inchido
EnchónaVeja-se ÊnchaSee Êncha
Encorpado1. Grosso, espesso1. Fat, thick
Sopa encorpadosopa grossa, forterich, heavy soup
2. Desenvolvido2. Sturdy
Árvre qui encorpadoárvore de grande copa, bem desenvolvidaa solid, well-developed tree
Encunhâ1. Escorar1. To prop up
2. Encostar2. To lean
Iou já encunhâ êle na paredeencostei-o à  paredeI leaned it against the wall
3. Entalar3. To get into a fix
É-né? né?É ou não é? Sin.Sâm nuncaIsn't that right?
Enfadâ1. Enfadar1. To cast a spell
2. Enfastiar2. To irk
Nê-bôm enfadâ gente co vosso papiaçámnão incomodes as pessoas com a tua conversadon't bother people with your chattering
EnfadadoEnfastiado, aborrecidoIrked, peeved
Iou já uví qui ficâ enfadadofiquei enfastiado só de ouvirI was riled just hearing about it
Enfeâ1. Enfear1. To make ugly
2. Desonrar2. To bring dishonour
Enfeâ nomi di pai-maidesonrar o nome dos paishe brought his parents' name into disrepute
Enfeado1. Desonrado1. Disgraced
2. Que se tornou falado2. Infamous
Enfetiçâ1. Enfeitiçar. Veja-se também Bagatiâ1. To bewitch. See also Bagatiâ
2. Seduzir2. To seduce
Enfêtiçado1. Enfeitiçado. Veja-se também Bagatiado1. Bewitched. See also Bagatiado
2. Seduzido2. Seduced
EngajamentoPromessa de casamentoEngagement
Engajâfazer o pedido formal de casamento ao pai da noivato ask a father for his daughter's hand in marriage
EngalinhâTrazer má sorte, dar azarTo bring bad luck, make unlucky
Entafulâ,tafulâAtafulhar a boca ou o estômago com comida, comer desalmadamente, empanturrar-seTo stuff one's mouth or stomach with food, glut
Nunca bom entafulá asim tanto!Don't stuff your mouth!
EntenaViga de madeira que sustenta o telhado das casa antigas de MacauRoof beam, used in old houses in Macau
Entiçâ1. Tentar1. To tempt
Tu entiçã eu comêyou're tempting me to eat
2. Incitar, provocar2. To incite, urge
Entornâ1. Entornar1. To spill
2. Derramar2. To flow over
EntrestantoEntretanto, no entantoIn the meantime
EntretêEntreterTo entertain
Entretê onçômentreter-seto keep oneself amused
Envegonhâ1. Envergonhar1. To shame
2. Deslustrar2. To cast a shadow
Envegonhâ naçámenvergonhar a naçãoto be a national disgrace
Erguí1. Erguer, levantar1. To raise, lift
Erguí casalevantar casato build a house
2. Levantar-se2. To get up
Ergui di camalevantar-se da camato get out of bed
3. Suspender3. To suspend
EscabelâAgredirTo hurt
Pegâ escabelâagredir pegando pelos cabelosto pull somebody's hair
EscarchadaBordado com fio dourado e prateado, formando relevos, por vezes enfeitados com lentejoulasEmbroidery made with silver or gold thread in relief, and sometimes decorated with sequins
EscurecêAnoitecerto turn into night
Cavâ escurecêdepois de se fazer noiteAfter dusk
Esfolâ1. Esfolar1. To fleece
2. Gastar2. To spend
3. Fazer gastar muito3. To break another person's bank
EsfregâEsfregar, no sentido de limparTo scrub clean
Esfregá chámlimpar of chãoto scrub the floor
Esgrabulâ1. Desarranjar o cabelo, despentear-se1. To tousle the hair, get one's hair in a mess
2. Revolver, desmanchar2. To turn upside down, dismantle
Esguichâ1. Esguichar1. To gush
2. Deitar para fora2. To throw
3. Fazer sair à  força3. To push out
Têm qui esguichâ sapecaarranjar dinheiro a todo o custoit's time to pay
Esmolâ1. Viver de esmolas1. To live on alms
2. Viver com dificuldades, pobremente2. To be as poor as a churchmouse
Tem qui esmolâ pa nádi morê di fomeprecisa viver de esmolas para ão morrer de fomehe has to beg in order not to starve to death
Espevitâ1. Espevitar1. To behave in an affected manner
2. Divulgar, dar à  lingua2. To spread
Espevitado1Pretensioso1. Pretentious
Espevitado2Sabe-tudo. Pessoa que se mostra muito sabedora.2. Know-all. Person who shows off his knowledge
EspigadoCrescido, que cresceu muito em alturaGrown, much taller
Ai! qui grándi já ficâ estung'a quiança, qui espigado!como esta criança cresceu, está tão alto!this child has really grown, he's so tall!
EspinhelaEspinha dorsal, coluna vertebralSpine
EscarradorEspitúnSpittoon
Estendê1. Estender1. To stretch
2. Estirar-se2. To extend
Estendê na chámestirar-se no chãoto stretch out on the ground
Estendê língudizer mal das pessoasto speak ill of people
EstirâEstender-se ao compridoTo stretch out
Estirâ na chámestindido no chãostretched out on the ground
EstômoEstômogoEstômagoStomach
EstonteâEstontearto stun
Estopôr1. Criatura feia1. Ugly person
2. Criatura má2. Bad person
3. Estafermo3. Good-for-nothing
4. Unpleasant person
Êle qui estopôrque estafermo que ele éhe's so unpleasant
EstoporâAmaldiçoar, maldizerTo curse
Estória1. História1. History
2. Conto, anedota2. Story, anecdote
Úndi vôs uví estung'a estória?Onde foi que ouviu essa?where did you hear that?
Tanto estória!cheio de conversa, tanta mentira!so much to talk about and it's all lies!
Estravagáncia1. Extravagância1. Extravagance
Fazê estravagánciafazer extravagânciasto indulge
2. Luxo2. Luxury
Vivo na estravagánciaviver no luxoto live in
Estrica, (from the Dutchstrijkijzer) istrica Ferro de engomarIron (domestic)
Estricâ, istricâPassa a ferro, engomarTo iron - from the Dutch strijken
Estricá rópapassar a roupa a ferroto iron clothes
Estung'aEste ou estaThis
Estung'a quantoestasthese
Estung'a quanto casa sâm bem di feoestas casas são bem feiasthese houses are horrible
Estung'a ancusaistothis
Destung'aDeste ou destaThat
Destung'a manêradesta maneirathat way
Estúrdia1. Estúrdio, estouvado1. Prank, recklessness
Êle sâm ung'a estúrdiaele é um estouvadohe's a wag
2. Leviandade2. Folly
Já faze estúrdiapracticou uma leviandadehe played a joke
Ezazerâ /ezajerâExagerarTo exaggerate
Ui! Tudo hora ezajerâhe's always exaggerating
F
Façâm AmendoimPeanut
Faca-garfo Talheres. Sin. Colê-garfoCutlery. Syn. Colê-garfo
Facaram Faca grandeLarge knife
Faceta 1. Mulher garrida1. Dressy woman
 2. Vaidosa2. Vain woman
Fáci / Fácil FácilEasy
Fáci qui fáci Loudspeaker20facílimovery easy
Fa-hóc Fraco, débil, pouco resistenteWeak, feeble, unresisting
Ui-di fácil fazê muito fácil de fazervery easy to do
Sobrado fa-hóc Loudspeaker20sobrado pouco resistenteweak floor
Faichi Pauzinhos que os chineses usam para levar comida à  bocaChopsticks
Faichista Homem que, no jogo de "fan -tan", conta os botàµes (outrora sapecas) com a vareta, retirando quatro de cada vez até apurar o resultado. A varinha tem o formato de um faichi longo.Man who plays fan-tan, removing groups of four counters (formerly sapecas) with a rod, to get the final result; the rod is a form of long faichi
Faifum Loudspeaker201. Uma doença, que tem as caracteristicas do paludismo1. Illness with similar symptoms to malaria
 2. Flato2. Flatulence
FaitiámEmbaracação chinesa, ligeira e rapida, utilizada no transporte de carga e pessoasLight, speedy Chinese boat used for transporting goods and people
Faizám FaizãoPheasant
Falâ 1. Falar1. To speak
Iou virâ falâ co êle dirigi-me a ele, dizendo-lheI turned to him, saying
Iou uví falâouvi dizerI heard tell
Falâ divera diga a verdadetell the truth
Falâ mánso-mánso falar baixinhoto speak in a soft voice
Falâ vai, falâ vêm dizer e tornar a dizerto say and repeat
Falâ portuguezado falar empregando termos portugueses ou uma pronúncia portuguesato use Portuguese expressions or accent when speaking
 2. Dizer2. To say
 2. Dizer2. To say
Falâ sâm-iaconcordar resignadamenteto agree reluctantly
Faladéra FaladeiraTittle-tattler
Falânpám Frigideira. tacho de fritarFrying pan
Falhâ FalharTo fail
Falhâ mám Loudspeaker20não apanhar ou receber bem, deixando cair o objectoto fail to grasp well, letting slip an object
Fan-tan Jogo de fortuna e de azar chinês muito antigo que consiste em adivinhar o número de botàµes em que um mole de botàµes (ou sapecas) é escondido numa tigela ou campânula que consiste em adivinhar o número de botàµes, de nenhum a quatro, que resta depois molhe que restam. Veja-se FaichístaChinese gambling game which consists of guessing the number of remaining counters from a pile hidden under an upturned cup, after as many groups of four as possible have been removed. See Faichísta
Fantanéro Jogador viciado de Fan-tanFan-tan addict
Faquiâ Esfquiar, apunhalarTo stab
Fantuchêro  1. Exaggerated, far-fetched
  2. Fantasist
  3. Amazing
  4. Chatterbox, blatherskite
Farinha-pau Farinha de saguSago flour
Fárti KnifeForkDoce, próprio da quadra do Natal, feito com farinha, coco, pinhão, amêndoa e especiarias. Conhecido também por almofada do menino Jesus .Sweetmeat made at Christmastime with flour, coconut, pine nuts, almonds and spices. Also called Almofada do menino Jesus
Fastio 1. Enfado1. Boredom
 2. Preguiça2. Laziness
 3. Repugnância3. Aversion
Fata-fata , feti-fetiDesaparafusado, mentecapto. Sin. Tóc-tóc.Unscrewed, insane. Syn Tóc-tóc
Fatiám Loudspeaker20Vesja-se FaitiámSee Faitiám
Favôr FavorFavour
Fazê favôr Loudspeaker20se faz favorPlease
Fazê 1. Fazer1. To make
 2. Realizar2. To achieve
Fazê floristia (i) fazer figura; (ii) gastar com extravagância(i) To show off; (ii) to spend ostentatiously
Fazê galantariafazer flirt, namoricar, cortejarto flirt, court
Fazê tentaçámtentar, seduzir por meio de tentaçãoto tempt, seduce
Fazê vistaestar com boa apresentaçãoto look good
Fazê sustoassustarto scare
Fazénda Pano, tecidoCloth
Fêde1 FedorentoStinky
Bôca fêde boca fedorenta, com mau hálitoBad breath, halitosis
Fêde2 Exalar mau cheiro, tresandarTo give off body odor, or a foul smell
Catiaca fêde / fêde raposo tresanda a sovacostinking of sweat
Fêde mizinhatesanda a medicamento. Veja-se também ImpestâStinking of medicine See also Impestâ
Tâ fêde-iajá está grávidashe's pregnant now
Fedorento 1. Antipático1. Unpleasant
 2. Indesejável2. Undesirable
Feióna Muito feiaVery ugly
Fêmea FêmeaFemale
Fendê 1. Fender, abrir fendas1. To cleave open, fissure
 2. Rachar2. To split
Fendê linha Loudspeaker20rachar lenhato chop wood
Feo FeioUgly
Feo olá Loudspeaker20não fica bemit doesn't suit you
Ferâ 1. Enrascar1. To deceive
Nê-bôm ferâ iou Loudspeaker20não me enrasqueDon't trick me
 2. Pregar, tramar2. To trick
Ferâ cám pregar caloteto swindle
Ferâ lampâna intrujarto dupe
 3. Fritar3. To fry
Ferâ no tacho Loudspeaker20cozer em frigideirato cook in a frying pan
Ferado 1. Tramado1. Swindled
 2. Enrascado2. Duped
Fervido Férvido. Que está a ferver, muito quente.Boiled; boiling, very hot
Festa FestaParty
Festa di quebrâ testa (i) Festa grande; (ii) Solenidade comemoração(i) Ball (ii) Solemn event, commemoration
Festa di fichâ anocomemoração de anivaersárioparty marking an anniversary
Missa festa Loudspeaker20missa cantadahigh mass
Feti-feti Loudspeaker20Veja-se Fata-FataSee Fata-Fata
Fêto FeitoDone
Feveréro February
Fevôr / Fervôr 1. Fervor1. Fervour
 2. Devoção2. Devotion
Fiâ 1. Fiar1. To warrant
 2. Comprar ou vender a crédito2. To buy or sell on tick
Ficâ 1. Ficar, tornar-se, convearter-se em1. To remain, become, change into
Ficâ daretidobabdo, entusiasmadoto become excessively excited
 2. Situar-se2. To be located
 3. Morar3. To reside
Ficâ na Macau Loudspeaker20viver em Macauto live in Macau
Fichâ Fecharto close
Fichâ ano fazer anosto have a birthday
Fichâ ôlo (i) fechar os olhos; (ii) morrer (i) to close one's eyes; (ii) to die
Fifó termo onomatopaico que só se utiliza na expressão fifó-churâ: chorar de maneira inconsolável. onomatopoeic term used only in the expression fifó-churâ to weep inconsolably
Qui-pôde, tudo ora fifó-churâ como pode estar sempre a chorar de maneira inconsolávelshe's a tragedy queen, weeping inconsolably all the time
Figo 1. Banana1. Banana
Figo-chêrosobanana, de casca amarela, pintalgada de castanhobanana, with yellow peel dotted with brown
Figo-horta variedade de banana, conhecida entre os chineses por sai1 iong4 chiu1, de casca amarela, sem pintas, mais curta e grossa que of figo-chêroso, com polpa astringentevariety of banana called "sai1 iong4 chiu1" in Chinese, with a smooth yellow skin and astringent flesh, shorter and fatter than figo-chêroso
Figo-vilámbanana de tamanho pequeno, de qualidade inferior, conhecida também pela designação inglesa de "coolie banana"small, inferior quality banana, also called coolie banana
 2. Nome generalizador de outras frutas2. General name for other fruits
Figo-cáqui dióspiroKaki
Figo-capote zapotesapota
 3. Fruto da figueira, também chamado figo di Portugal Fig, also called Figo de Portugal
Figuêra enigmariddle1. Bananeira1. Banana palm
 2. Figueira (também chamado figueira de Portugal)2. Fig tree (also called figueira de Portugal)
Figurino Revista de modasFashion magazine
Fijám FeijãoBean
Fijám-vemêlo feião próprio para a feijoadabean used for bean stew "feijoada"
Fijám-frade fijão fradeblack-eyed bean
Fijám-chicote espécie de feijão verde chinês, cilíndrico e comprido, assemlhando-se a um chicote. kind of Chinese runner bean
Filâ 1. Filar1. To clutch
 2. Agarrar à  força2. To grab
Filiz FelizHappy
Tâ vivo filiz Loudspeaker20está bem felizhe is very happy
Fila FilhaDaughter
Fila-fila Loudspeaker20filhasdaughters
Filo1 Pequeno, em sentido diminutivo. Veja-se Chuva filo-filoSmall, diminutive. See Chuva filo-filo
Filo2 FilhoChild
Filo-filo Loudspeaker20filhossons, children
Filo-di-quim filho de quemLit. whose son
Filo-di-hui cada um dos membros de um hui.each of the members of a hui
Filo-grándi o filho mais velhooldest child
Filo trás di porta or trás di Lapa filho adulterino, ilegítimoillegitimate child
Finâ Finar, falecerTo expire, die
Finéza 1. Fineza1. Refinement
2. Obséquio2. Kindness
Fingí Loudspeaker20Veja-se FinzíSee Finzí
Fingido HipócritaHypocrite
Fino 1. Estreito1. Narrow
Fino cumprido Loudspeaker20estreito e compridolong and narrow
 2. Fino, delgado2. Thin
Fino-fino Loudspeaker20muito fino, em pedaços pequenosvery thin, in small pieces
Boca fino-fino Loudspeaker20proferir palavras imperceptíveisto be inaudible
Finório Que se ofende facilmenteSomebody who takes offence easily
Finura Qualidade do que é finoFineness
Finzí, fingí FingirTo pretend
Fingí tolo or fingí alonço or fingí mono fazer-se toloto pretend to be stupid
Finzí triste Loudspeaker20fingir que estar tristeto pretend to be sad
Fio Cordel, linhaString, thread
Fio-mézinha fio utilizado nos papagaios de papel ou sarangôm, espcialmente preparado com goma e vidro moído, para os jogos de corta-corta ou cortâ papagaiostring or cotton thread used for paper kites or sarangôm, specially made with glue and ground glass for games of corta-corta or cortâ papagaio
Firaco Filho de pais desconhecidosAbandoned child
Fita 1. Fita. Tecido estreito que serve para ornar, ligar1. Tape; narrow strip of cloth used for decoration, or as a link
Fita di sapato atacador de sapatosshoelaces
 2. Tira2. Strip
Fita-cinémafita cinematográficafilm
Fazê-fita ser falso naquilo que fazduplicitous
Olâ fita ir ao cinemato go to cinema
Fitéro Fiteiro, fingidoCranky person, insincere person
Fléma FleumaPhlegm
Floristia 1. Brincadeira1. Game
 2. Extravagância2. Extravagance
Floristriâ Brincar, divertir-seTo play, amuse oneself
Fluquêro Sortudo. Pessoa de sorte invulgarLucky person
Fluquice 1. Boa sorte no jogo1. Good luck at gambling
 2. Boa jogada feita por mero acaso, golpe de sorte2. Successful game, by chance, a stroke of luck
Qui fluquice! Loudspeaker20que sorte!lucky!
 3. Êxito casual em qualquer empreendimento3. Casual success in any endeavour
Fo-chai Loudspeaker20FósforosMatches
Fôfo Mole, macioSoft
Fogám 1. Fogão1. Oven
 2. Lareira2. Hearth
Fóla Loudspeaker20Veja-se FóliaSee Fólia
Fólia , fola1. Folha1. Leaf
Fola di olado Loudspeaker20folha de certa planta medicinal, usada antigamentae para tratar o mau olhadoleaf of a medicinal plant used to counter the evil eye
 2. Página2. Page
 3. Jornal3. Newspaper
Já sai na fólia Loudspeaker20foi publicado no jornalit was published in the newspaper
Fómi Loudspeaker201. Faminto1. Starving
 2. Fome2. Hunger
Fonçám Loudspeaker20Festa socialFunction, party
Assistí foncám Loudspeaker20ir a uma festato go to a party
Fontám Loudspeaker20Armário pequeno de madeira, com portas de rede, usado geralmente nas cozonhas, e que servia para guradar comida e temperosSmall pantry cupboard with net doors for storing food and condiments
Fónti Loudspeaker20FonteFountain, well
Agu-fónti Loudspeaker20água doce, recebida da fontefresh water from the well
Foquí , Loudspeaker20 fóquei Loudspeaker20Criado de mesa chinês. Veja-se também BóiChinese waiter. See also Bói
Fora Loudspeaker201. Fora; exterior1. Outside; exterior
Deita-fora Deitar para foraTo discard
Gente-fora Loudspeaker20gente que não pertence à  famíliapeople outside the family
 2. Mais de, tantos2. More than, so many
Um cento fora Loudspeaker20cento e tantos, mais de cema hundred odd, more than a hundred
Franzí FranzirTo frown
Franzí testa Loudspeaker20trazer a testa franzida, em sinal de enfadoto frown in anger
Frenético 1. Impaciente1. Impatient
 2. Neurótico2. Neurotic
Frescura Gasosa, ou bebida fresca de verãoLemonade or other summer drink
Bebê frescura tomar uma bebida frescato drink something cool
Frialdade EsfriamentoCoolness
Friza  Freezer
Frónha 1. Fronha1. Cover
 2. Carantonha2. Middle-aged woman
Olâ selêa fronha Ver semelhante carantonhato see a similar kind of woman (as one in her forties)
Fruta-manila Amendoim. Sin. Façámpeanut syn Façám
Fruta-rosa Sin. JamboSyn. Jambo
Frutázi Variedade de frutasSelection of fruits
Fruto de autononLast of the litter (autumn fruit)
Fucinhâ Imitar focinho de animais. Modo dde mostra descontentamentoTo imitate an animal's snout; to indicate displeasure
Fucinho FocinhoSnout
Fazê fucinho porco imitar of focinho do porcoto imitate a pig's snout
Fugâ 1. Sufocar, com qualquer líquido ou alimento1. To suffocate with any liquid or foodstuff
 2. Afogar2. To drown
 3. Refogar3. To sauté
Fula 1. Flor1. Flower
Fula-fulafloresflowers
Fula-coco flor da "magnolia pumila" ou da "Liriodendron coco"Magnolia blossom
Fula-figoflor branco-creme da "Michelia frescata" ou "Liriondendron figo", muito aromática, com cheiro a bananaFragrant, banana-scented creamy-white magnolia blossom
Fula freira / fula-frescavariedade de orquídea, cujo estame se parece com o rosto de uma freiranun's orchid
Fula-laranjéraflor de laranjeira, com que as noivas adornam a cabeçaorange blossom, used to decorate a bride's hair
Fula-meréndaflor da "Lagertroemia indica" ou da "Lagerstroemia alba", usada antigamente na medicina caseiraflower of the crepe myrtle formerly used in household remedies
Fula-mogarimflor da "Jasminum Sambac"flower of the Arabian jasmine tree
Fula-mútriflor da "Aglaia odorata" ou "Aglaia mutre"flower of the mock lemon tree
Fula-papaiaflor de papaeirapapaya flower
Fula-pavám flor de acácia acacia flower
Fula-pêdo flor semelhante a um jarro roxo-negro, de mau cheiro, da variedade Paederia foetida. Diz-se também de alguém que é aparentemente vistosa, mas que de facto é vulgarflower in the skunk vine family; also used for somebody who appears refined but is in fact vulgar
Fula-sapatêrohibisco vermelho, flor da Hibisus rosa sinensis, conhecida também por "rosa da China". O nome provem do seu uso em sapatos, em substituição da graxa, tingindo o couro de preto Chinese hibiscus also called Chinese rose; its name derives from its use as shoepolish to stain leather black
Fula-unha flor branco-creme aromática, da Artaborys odoratissimus, com aspecto de garra, donde proveio o seu nomeclimbing shrub giving rise to its name
2. Vagina2. Vagina
Fula-fulaDoce feito com arroz, jagra, e amendoimDessert made with rice, brown sugar and peanuts
Fumâ FumarTo smoke
Fumiga FormigaAnt
Fumigâ Sentir formigueiroTo feel pins and needles
Fumigâ pê formigueiro nos pésto go to sleep (feet)
Fumo 1. Fumo1. Smoke
 2. Crepe preto que os homens usam no braço, quando estão de luto2. Black armband worn by men in mourning
Fundéza Profundidade. Sin. FunduraDepth. syn. Fundura
Fundura Veja-se FundézaSee Fundéza
Furacám FuraçãoHurricane
Fura-vida 1. Aventureiro1. Adventurer
 2. Pessoa activa2. Active person
Fuzí Fugir, escaparTo flee, escape
Já fuzí vêm veio de fugidafled here
Já fuzí vai escapouescaped
Fuzilâ 1. Brilhar muito1. To dazzle
 2. Estar com olhar desejoso, ambicioso2. To have an ambitious glint in the eye
Fuzilada Clarão produzido por relâmpagoFlash produced by lightning
Como fuzilada num ápice, como um relâmpagoin a flash, like lightning
1